Het gevecht om de stikstofrechten

Rijkswaterstaat en Schiphol hebben tientallen bedrijven uitgekocht voor eigen projecten, zo blijkt uit dit artikel uit Boerderij. Op de stikstofmarkt geldt het recht van de sterkste, degene met de grootste portemonnee kan gemakkelijker boeren uitkopen om zo een natuurvergunning te gelden. De PAS-melder heeft niet het geld om een buurman-boer uit te komen voor een vergunning, die nu wel nodig is, omdat hij niet meer kan volstaan met een melding.
De kwestie is ook al aan de orde geweest in de Tweede Kamer, die het “wildwestpraktijken” heeft genoemd. Maar de verantwoordelijk minister van Infrastructuur en Waterstaat geeft aan dat in de overeenkomsten is opgenomen, waarvoor de verworven stikstofruimte ingezet moet worden: dus niet voor PAS-meldingen.

De stikstofmarkt wordt gedomineerd door bedrijven met miljoenen, waardoor boeren vrezen voor “kannibalisering” van de agrarische sector en eigenlijk had iedereen dit een beetje aan kunnen zien komen. Minister van der Wal heeft aangegeven dat ze begin van dit jaar de regie wil pakken en kijken hoe ongewenste opkooppraktijken tegen te gaan zijn.

Dat er regie nodig is, blijkt ook wel uit dit artikel van nos.nl: de provincie Flevoland wilde met Schiphol afstemmen, met welke boeren zou worden onderhandeld over het uitkopen van boerderijen vanwege de vrij te komen stikstofruimte. Volgens juristen mag de provincie zich niet op deze manier met de aankoop van boerderijen bemoeien, omdat er voor boeren die hun bedrijf willen verkopen, dan geen sprake meer is van een eerlijke markt. Het afstemmen onder partijen is verboden onder het mededingingsrecht.

Het is te hopen dat Minister Van der Wal wel snel met een oplossing komt. Deze “stikstofroof” door grote en rijke partijen gaat ten koste van de boeren, die ook ruimte nodig hebben om hun vergunning rond te krijgen. Het is – in mijn ogen – toch bizar dat de boeren moeten wijken voor uitbreiding van Schiphol en snelwegen.